ΟΜΙΛΙΑ ΤΑΣΟΥ ΒΑΜΒΟΥΚΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΦΣΧ ΣΤΟ 11ο ΠΑΓΚΡΗΤΙΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

16-17  ΝΟΕΜΒΡΗ 2013 ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ ME ΘΕΜΑ: “ETAΙΡΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ”

Χανιά 17-11-2013

Αγαπητοί μου συνάδελφοι από την άλλη Ελλάδα , την Κρήτη  και την πόλη μου.

Είναι η τελευταία φορά που λαμβάνω το λόγο δημόσια  από την θέση του προέδρου του  Φαρμακευτικού Συλλόγου Χανίων , διότι   απέρχομαι σε λίγες μέρες.  Αυτός   πιστεύω ότι είναι ένας πρόσθετος λόγος  κανένας να μην παρερμηνεύσει ότι  αυτά που θα αναπτύξω για το θέμα των  εταιρειών φαρμακείου,  ότι περιέχουν  κάποια συνδικαλιστική σκοπιμότητα. Θέλω απλώς να επαναλάβω μία μικρή παρακαταθήκη ιδεών, ελπίζοντας  έστω και λίγο,  ότι την ύστατη ώρα θα  εγκαταλείψουμε την απραξία στο σοβαρό αυτό ζήτημα που έπρεπε να ήταν το πρώτο στις διεκδικήσεις μας, για να μπορέσουμε να αντέξουμε ,  σε μια εποχή που η πολιτεία ζητάει τόσα πολλά από εμάς.

Έχω και έχουμε την ευκαιρία και την χαρά  να σας φιλοξενούμε στην πόλη μας  και μου δίνεται  για μία ακόμα φορά όπως και πριν δυόμισι χρόνια στο δέκατο παγκρήτιο,  η ευκαιρία  να αναπτύξω  τις  απόψεις  μου για τις εταιρείες φαρμακείων για τις οποίες δεν υπάρχει δυστυχώς νομικό  πλαίσιο ώστε  να μπορούν να δημιουργηθούν. Όλες οι προσπάθειες  συνενώσεων που έχουν γίνει είναι προβληματικές,  γιατί προσπαθούν να ξεπεράσουν αυτή την έλλειψη,  αλλά το βρίσκουν διαρκώς μπροστά τους όσα τεχνάσματα κι αν τους προτείνουν οι καλοπληρωμένοι τεχνικοί τους σύμβουλοι.  Το χειρότερο δε από όλα είναι ότι παρά την μεγάλη κρίση που βιώνει το ελληνικό φαρμακείο μαζί με όλη την ελληνική κοινωνία για περισσότερο από τρία χρόνια, εμείς σαν κλάδος δεν έχουμε πειστεί για αυτή την αναγκαιότητα και απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι δεν έχουμε συμφωνήσει τι θέλουμε σε αυτό το ζήτημα και φυσικά δεν έχουμε υποβάλλει ούτε μία σχετική πρόταση στην κυβέρνηση .  Η ψευδαίσθηση ότι  ο κάθε ένας θα τα καταφέρει μόνος του και ότι  αυτός που δεν θα αντέξει είναι ο άλλος ,  μαζί με την  αδράνεια που κουβαλάμε από το  παρελθόν της ευμάρειας που δημιούργησε η  φούσκα της υγείας,  φαίνεται να είναι οι κύριες αιτίες γι αυτό.  Αυτή η αντίληψη όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχτούμε,  εκφράζεται και στα συνδικαλιστικά μας όργανα τα οποία δεν κατάφεραν να χαράξουν μία στρατηγική για την αναβάθμιση και την επιβίωση  μεγάλου μέρους των φαρμακείων και των κατόχων τους  στις συνθήκες που δημιουργούνται.  Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι  η  προσπάθεια  να αμυνθούμε με λάθος και στείρο τρόπο στο θέμα   του ωραρίου,  όπου ηττηθήκαμε και    σήμερα  βρισκόμαστε ένα βήμα από την πλήρη απελευθέρωσή του.  Η απραξία και η  λάθος αντιμετώπιση του σοβαρότερου ζητήματος  που θα κρίνει την  επιβίωση πολλών από εμάς, που είναι  η ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου για την δημιουργία εταιρειών φαρμακείων,  θα έχει ανάλογη κατάληξη και  θα οδηγήσει σύντομα κατά την γνώμη μου στο κλείσιμο χιλιάδων φαρμακείων και στην συνέχει στην πλήρη απελευθέρωση του επαγγέλματός μας  με το άνοιγμά του σε κεφαλαιουχικές εταιρείες.     Όποιος είχε διαβάσει τι ανέφερε το πρώτο μνημόνιο για το ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης πριν 3 χρόνια,  δεν χρειαζόταν  να διαθέτει  μεγάλη ευφυΐα  για να καταλάβει ότι περίπου  τα μισά φαρμακεία της χώρας δεν έχουν  θέση στην αγορά.   Έχω μάλιστα την γνώμη ότι αν τα πράγματα συνεχίσουν να εξελίσσονται έτσι,   από εδώ και στο εξής ο συνδικαλισμός μας θα αδυνατίζει και θα εκφυλίζεται όλο και περισσότερο,  γιατί θα βρεθεί χωρίς ουσιαστικό  αντικείμενο,   μιας  και θα τον έχει ξεπεράσει μία αγορά φαρμακείων πολλών διαφορετικών ταχυτήτων και συμφερόντων. 

Πριν δύο χρόνια είχα αποστείλει στον πρόεδρο του Πανελληνίου μία επιστολή γι αυτό το ζήτημα την οποία ξαναδιάβασα και δεν θα ήθελα να αλλάξω κάτι  ουσιαστικό  από το σκεπτικό της πρότασης που έκανα τότε,  γι΄ αυτό και θα σας αναγνώσω σχεδόν αυτούσια τα σημεία που συμπυκνώνουν την πρόταση.

α) Το νομικό καθεστώς που θα διέπει τις συνενώσεις , προτείνω να  βασιστεί στο υπάρχον καθεστώς που ισχύει για τους προμηθευτικούς συνεταιρισμούς  φαρμακοποιών,  δηλαδή ΣΥΝ.ΠΕ., χωρίς να καταργηθεί η υπάρχουσα δυνατότητα λειτουργίας συστεγασμένων φαρμακείων με νομική μορφή Ο.Ε.. Σε όλη την επικράτεια  ουδείς πλην των  αδειούχων φαρμακοποιών θα έχει το δικαίωμα ίδρυσης μεμονωμένου ή οποιασδήποτε νομικής μορφής εταιρικού φαρμακείου.                                                                        

β) Ο  αριθμός των συνενωμένων  φαρμακείων  ανά  εταιρεία  να είναι απεριόριστος σε επίπεδο ίδιου Δήμου,  και να υπάρχει δυνατότητα να ιδρυθούν περισσότερες της μίας εταιρείες ανά  Δήμο,  ενώ  θα εξακολουθήσουν  να υφίστανται οι   πληθυσμιακοί  και λοιποί  περιορισμοί για την ίδρυση φαρμακείων,  άρα από την διαδικασία συνενώσεων δεν θα προκύπτουν νέες άδειες . Μπορεί εδώ να υπάρξει ειδική πρόνοια για μεγάλους δήμους, ώστε να ληφθεί   υπ όψιν η ιδιαιτερότητα ύπαρξης μεγάλων και πολυπληθών δημοτικών διαμερισμάτων.   Δεν προτείνω τουλάχιστον στην παρούσα περίοδο , την λειτουργία τέτοιων μονάδων σε επίπεδο περιφέρειας  ή  εθνικό , διότι μπορεί να προκαλέσει  την αντίδραση ισχυρών συμφερόντων , ενώ παράλληλα είναι πιθανόν να  αυξήσει  τον κίνδυνο σε δεύτερο χρόνο  για την λειτουργία τέτοιων μονάδων από κεφαλαιουχικές εταιρείες και την εμπορία φαρμάκων από  αλυσίδες λιανικής  που εμπορεύονται άλλα είδη.

γ) Τα καταστήματα- φαρμακεία  που θα μπορεί να διατηρεί ο συνεταιρισμός, να είναι το ανώτερο ίσα με τον αριθμό των συνενωμένων φαρμακείων που θα  απαρτίζουν τον συνεταιρισμό, ενώ  για τη χωροθέτησή   τους , θα εξακολουθούν να  ισχύουν οι χωροταξικοί  περιορισμοί που ίσχυαν  κατά την ίδρυση των συνενωμένων  φαρμακείων  εντός του ίδιου Δήμου.  Να προβλέπεται  η δυνατότητα αποσυστέγασης από την εταιρεία,   με την διατήρηση των δικαιωμάτων του αποσυστεγαζόμενου φαρμακοποιού ως προς τη χρήση της άδειας λειτουργίας φαρμακείου στην περιοχή για την οποία του είχε χορηγηθεί άδεια  λειτουργίας.

δ) Τα μέλη του συνεταιρισμού  θα απαρτίζονται από φαρμακοποιούς που έχουν λάβει  άδεια λειτουργίας  φαρμακείου εντός των ορίων του ίδιου Δήμου. Θα παρέχεται η δυνατότητα συμμετοχής στην εταιρεία με απόκτηση  μετοχικών μερίδων, σε αδειούχους φαρμακοποιούς  που δεν τους έχει χορηγηθεί  άδεια ίδρυσης φαρμακείου σε οποιοδήποτε σημείο της επικράτειας,  χωρίς να προκύπτουν  δικαιώματα αύξησης του αριθμού των φαρμακείων  της εταιρείας ή δικαιώματα  <αποσυστέγασης > των εν λόγω φαρμακοποιών και δημιουργίας νέων φαρμακείων εξ αιτίας της συμμετοχής τους στον συνεταιρισμό.  Θα ισχύει παράλληλα και  για την  εταιρεία  το καθεστώς  που θέσπισε ο πρόσφατος νόμος για την αποχώρηση παλαιού φαρμακοποιού και την μεταβίβαση της άδειας σε νέο.   Οι συμμετέχοντες φαρμακοποιοί  στην εταιρεία θα διαθέτουν  ίσο αριθμό μετοχών ή κάποιο διαφορετικό ποσοστό  και θα διατηρείται το δικαίωμα συμμετοχής τρίτων προσώπων όπως ισχύει σήμερα, που θα μπορούν να λαμβάνουν ποσοστά από το μερίδιο συγκεκριμένου  συνενωμένου φαρμακοποιού αν πρόκειται για  συγγενικά του πρόσωπα. 

 

ε) Να προβλεφθεί ειδικό ευνοϊκό  φορολογικό  καθεστώς, για τις εταιρείες που θα δημιουργηθούν με συνενώσεις φαρμακείων, όπως ισχύει σε ανάλογες περιπτώσεις και να ρυθμιστεί δίκαια ο υπολογισμός του “rebate” ή όποιων ανάλογων επιβαρύνσεων ισχύσουν.

Υπάρχουν χώρες όπως το Βέλγιο, η Σουηδία η Ιταλία και η Γαλλία  όπου επιτρέπεται η λειτουργία αλυσίδων σε ιδιοκτήτες φαρμακοποιούς από όπου μπορούμε να εξάγουμε χρήσιμα στοιχεία. 

Θα αναφέρω επιγραμματικά  τα ορατά πλεονεκτήματα που θα προκύψουν από αυτές τις συνενώσεις  και την συρρίκνωση κατά συνέπεια  του αριθμού των  12000 σήμερα λειτουργούντων φαρμακείων.

Α) θα συνεχίσουν να έχουν εργασία οι περισσότεροι αδειούχοι φαρμακοποιοί  και το προσωπικό των φαρμακείων τους.

Β) θα ιδρυθούν μεγαλύτερες  μονάδες με δυνατότητες καλλίτερης οργάνωσης σε όλα τα επίπεδα  με ταυτόχρονη  εξοικονόμηση  σημαντικών πόρων.

Γ) θα μπορούν να διασυνδεθούν  μεταξύ τους σε επίπεδο δήμων περιφέρειας ή επικράτειας, πολλαπλασιάζοντας τα πλεονεκτήματα των συνεργειών και αναβαθμίζοντας    για το κοινό  όφελος την  συνεργασία τους με τους  ΣΥΦΑ.

Δ) εκτός από τις οικονομίες κλίμακας σε κάθε τομέα, την διαπραγματευτική ισχύ,  την μεγάλη δυνατότητα προώθησης δικών μας προϊόντων, θα έχουν και  την δυνατότητα να αναπτύξουν το κομμάτι της παροχής  υπηρεσιών υγείας μέσω του φαρμακείου,  που αποτελεί ένα τεράστιο κεφάλαιο που θα δώσει σημαντικά κέρδη και κύρος  στα φαρμακεία αναβαθμίζοντας  ταυτόχρονα τον κοινωνικό τους ρόλο. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας η διακίνηση των φαρμακευτικών προϊόντων βιοτεχνολογίας και ο κίνδυνος εύκολης παράκαμψης των φαρμακείων μας με την σημερινή τους μορφή.

Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος   σύστησε μία επιτροπή για το θέμα των συνενώσεων,  της οποίας μέλος ορίστηκα κι εγώ,  η οποία στην πρώτη συνεδρίασή της  στις 3-1-2012 κατέληξε σε έντεκα σημεία τα οποία  κατέγραψα και  σας παραθέτω:

 

-Το νομικό καθεστώς που θα διέπει αυτές τις εταιρείες να είναι ΣΥΝ.ΠΕ., δηλαδή Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης .

-Να υπάρχει η δυνατότητα, να διατηρούν αυτές οι εταιρείες  ανώτερο αριθμό καταστημάτων, ίσο με τον αριθμό των συνενωμένων αδειών φαρμακείων που τις απαρτίζουν και να υπάρχει πρόνοια τριετούς προστασίας των  σημείων που τυχόν θα εγκαταλειφθούν.

-Σε πρώτο τουλάχιστον στάδιο, να μπορούν αυτές οι εταιρείες να ιδρύονται σε απεριόριστο αριθμό σε επίπεδο Δήμου, με τους περιορισμούς της ισχύουσας νομοθεσίας.

-Η εταιρεία να μπορεί να ορίζει αν χρειαστεί για ορισμένο χρονικό διάστημα υπεύθυνους φαρμακοποιούς στα φαρμακεία που θα διατηρεί.

-Άρση του περιορισμού που υπάρχει ως προς τον αριθμού των συνενωμένων φαρμακείων σε πέντε.

-Δικαίωμα συμμετοχής  στις εταιρείες να έχουν μόνο φαρμακοποιοί.

-Το οφειλόμενο «rebate» από την εταιρεία, να υπολογίζεται διαιρώντας με τον αριθμό των αδειών φαρμακείων που θα συμμετέχουν στην εταιρεία, ώστε να μην αποτελεί αντικίνητρο συμμετοχής.

-Να προβλεφθεί ειδικό ευνοϊκό  φορολογικό  καθεστώς πενταετίας, για τις εταιρείες που θα δημιουργηθούν με συνενώσεις φαρμακείων, όπως ισχύει σε ανάλογες περιπτώσεις, σύμφωνα με το νόμο 2190 ,για Α.Ε.  και Ε.Π.Ε.

-Να υπάρξουν ρυθμίσεις για τα συνενούμενα φαρμακεία που τυχόν  βρίσκονται σε κοντινές αποστάσεις στα όρια γειτονικών δήμων, ώστε να μπορούν να συμπεριληφθούν στις υπό ίδρυση εταιρείες.

-Να προβλεφθεί απομείωση  του  «rebate» σε απομακρυσμένα φαρμακεία ή άλλου είδους κίνητρα, ώστε να ενθαρρύνεται η διατήρηση και η ίδρυση αυτών των φαρμακείων.

-Να υπάρχει  δυνατότητα διαφοροποιημένης συμμετοχής των μελών αυτών των εταιρειών στο μετοχικό τους  κεφάλαιο, με τον καθορισμό όμως  ανώτερου ορίου συμμετοχής.

Έκτοτε έγιναν δύο ακόμα συνεδριάσεις της επιτροπής αλλά πέσαμε στην παγίδα της φλυαρίας  που οδηγεί στην απραξία και   κατά την γνώμη μου βρισκόμαστε σήμερα στο σημείο που επιβεβαιώνει τον κανόνα «κάνε μία επιτροπή για να μην γίνει τίποτα».  Αν είχαμε προχωρήσει στην απόφαση της πρώτης επιτροπής να ανατεθεί σε οικονομολόγους και νομικούς το κείμενο με τα 11 σημεία συμφωνίας ώστε να επεξεργαστούν σχέδιο νόμου,  θα έπρεπε να διαθέτουμε σήμερα τουλάχιστον μία πρόταση προς την κυβέρνηση,  ώστε να μπορούμε να αγωνιστούμε για την νομοθέτησή της. Από όλα αυτά νομίζω ότι βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει σαν κλάδος,  με βασική ευθύνη των συνδικαλιστικών μας οργάνων, την  κρισιμότητα των καιρών και την ανάγκη για την  χάραξη μίας στρατηγικής επιβίωσης των φαρμακείων μας, βασικότερο  σκέλος  της οποίας αποτελεί κατά την γνώμη μου,  η ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου που θα διευκολύνει τις συνενώσεις.  

Ελπίζω αυτές οι λίγες σκέψεις να φανούν χρήσιμες και να συμβάλλουν στην αφύπνιση και την ενεργοποίηση του  κλάδου   ώστε να διεκδικήσει  την ύπαρξη ενός τέτοιου νομοθετικού πλαισίου, απαραίτητου για την επαγγελματική επιβίωσή χιλιάδων φαρμακοποιών.  Διαφορετικά υπάρχει και η λύση της συνέχισης της  απραξίας και της παθητικής  αποδοχής  της λύσης που θα δώσει η αγορά με την εφαρμογή του κανόνα του ισχυρού. Αν όμως κάποιοι δεν βλέπουν τους εαυτούς τους σήμερα σαν  θύματα αυτού του κανόνα,  μπορεί να είναι τα επόμενα θύματα  στην δεύτερη φάση εκκαθάρισης της αγοράς φαρμάκου που θα ακολουθήσει,   με την έλευση μεγάλων παικτών όπως έχει γίνει σε άλλες χώρες.

Θέλω όμως να κλείσω αφήνοντάς σας  αυτή μου την μικρή παρακαταθήκη,  που είναι αποτέλεσμα της μακρόχρονης ενασχόλησης μου με τα κοινά των φαρμακοποιών αλλά και της αγοράς και της πολιτικής  γενικότερα, λέγοντας ότι πρέπει η οπτική μας και ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης σαν αυτή, να ξεφύγει από τα όρια του πάγκου μας και να απαιτήσουμε από την συνδικαλιστική μας ηγεσία που πρέπει να επιλέξουμε με προσοχή,  να μην αρκεστεί σε θέματα διεκπεραίωσης και προσωπικών στρατηγικών όπως κάνει μέχρι σήμερα, αλλά  να κινηθεί με γνώμονα το μέλλον μας. 

 

Τάσος Βάμβουκας

Πρόεδρος Φ. Σ. Χανίων